Bu çalışmanın amacı tarihi olayları ve dini etkileşimleri inceleyerek Alevi senkretizminin yapılanışını araştırmaktır. Alevilerin farklı kültürel, dini ve sosyal olguları nasıl kendilerine uyarladıklarını ve bu olguları pratiklerine ve sosyal temsiliyetlerine nasıl yansıttıklarını anlayarak, neredeyse on yüzyıllık Alevi senkretizminin doğası kavranabilecektir.

 

Ceren SELMANPAKOĞLU

 

Giriş ve sonuçtan başka üç bölümden oluşan bu çalışmada, mantık ile İslam usul bilimleri arasındaki ilişki ele alınarak, ikisi arasındaki etkileşim sonucu mantığın, İslam fıkıh usulünde uygulanması ile ilgili tespitler yapılmaya çalışıldı.

Hüseyin ÇALDAK

Arthur Schopenhauer’in “kötülük problemi ve kötümserlik” ile ilgili düsüncelerine odaklandıgımız bu çalısmada, ilk asamada çalısma için gerekli olan ana kaynaklar, ikinci asamada bu konu ile ilgili ikincil kaynaklara (makalelere ve tezlere) bakılmıstır. Son asamada ise, filozofun kitaplarının Türkçe çevirileri incelenmis ve güvenilirlik ölçülerine bakılarak bunlardan yararlanılmıstır.

 

Nurten KİRİŞ

 

4-      ARTHUR SCHOPENHAUER’İN YETER SEBEP İLKESİ VE KANT ELESTİRİSİ -228 Sayfa

 

Schopenhauer, Descartes’ın cogitosunun beden aracılıgıyla açıklanabilecegini ileri sürer. Bedensel güdülenimimiz ve buna baglı olarak ortaya çıkan arzu ve isteklerimiz varlıgın ve bilginin temelini atmaktadır. Bu güdülenimler yalnızca biyolojik degil, zihinsel edimlerimizin de, eş deyisle bir akıl varlıgı olarak insanın özsel içeriginin de kaynagında yer almaktadır. Öte yandan yalnızca insan degil organik ve inorganik tüm varlıklar istemenin unsurları olarak nesnellik kazanırlar. İsteme bütünüyle gerçekligin kendisinde ve tek tek nesnelerinde kendini gösteren kendinde-seydir.

 

Kübilay HOŞGÖR

 

 

İncelediğimiz 1919–1938 arası dönem Atatürk’ün Türk dış politikasına bizzat yön verdiği bir dönemdir. Bu tezde Türkiye’nin Dış Türklerle ilgili olarak takip ettiği gerçekçi politikalar yedi ana başlık altında toplanmıştır. Bunlar; "Atatürk'ün Dış Politikasının Temel Nitelikleri; Atatürk'ün Dış Türkler Politikası'nın Temel Hedefleri, Atatürk, Batı Türkistan ve Kafkas Türkleri, Atatürk ve Balkan Türkleri, Atatürk ve Kıbrıs Türkleri, Atatürk ve Irak Türkleri, Atatürk, Suriye Türkmenleri ve Hatay Meselesi’dir.

 

Cem ÖZER

 

 

Big Bang Teorisi doğru mu? Big Bang Teorisi felsefe ve dinler açısından hangi sonuçları doğuruyor? Tanrı var mı? Tanrı’nın varlığı bilimsel verilerle ve akılcı delillerle ispatlanabilir mi? Evren, bilimsel kanunlar, evrensel tüm oluşumlar, bütün canlılar ve biz; tesadüfen mi oluştuk, yoksa bilinçli bir yaratılışın ürünleri miyiz? Bu sorulara vereceğimiz cevapların, neye inanmamız gerektiği ve hayatın bir anlamı olup olmadığı hususlarında önemli neticeleri olacaktır. Bu inançlar ve hayatın anlamı konusundaki yaklaşımımız ise hayatımızın ahlak gibi pratik alanlarında belirleyici olacaktır.

İnsan hayatına bilhassa son otuz yıl içerisinde artan bir yoğunlukla giren bilişim sistemleri, gelişmiş ülkelerin bilgi üretimlerinin en önemli unsurunu oluşturmuştur. 21. Yüzyılın bu ilk yıllarında, bilgiye sahip olmanın en büyük silah olduğu düşünüldüğünde, bilişim sistemlerinin önemi rahatlıkla görülebilecektir. Fakat her yeni teknolojik gelişmede olduğu gibi bilişim sistemlerinin kullanımının yaygınlaşmasıyla beraber kötüye kullanımlarının artması da göz ardı edilemeyecek bir olgudur.

 

Tunç DEMİRCAN

 

8-      BUYRUKLARA GÖRE KIZILBASLIK – 496 Sayfa

“Buyruklara Göre Kızılbaslık” ismini tasıyan bu çalısma, Aleviligin temel yazılı kaynaklarından, Buyruklara dayanılarak hazırlanmıstır. Çalısmada kullanılan Buyrukların çogu elyazması halinde olup yazma kütüphanelerinden ve sahıslara ait özel kitaplıklardan temin edilmistir. Yirmiden fazla Buyruk nüshasına dayanılarak hazırlanan bu çalısmada baslıca üç soruna dokunulmustur; Kızılbaslıgın tarihsel arka planı, Buyrukların ortaya çıkısı ve Buyruklara göre Kızılbaslık.

 

1. Buyruk. Haz. Sefer Aytekin. Ankara: Emek Basım-Yayınevi, 1958.

2. Buyruk -İmam-ı Cafer Buyrugu-. Komisyon. Ankara: Ayyıldız Yayınları, 1959

3. İmam-ı Cafer Buyrugu. Haz. Hasan Ayyıldız. İstanbul 1962.

4. Buyruk. Haz. Fuat Bozkurt. 1.Baskı. _stanbul: Anadolu Matbaası, 1982.

5. İslam’da Caferi Mezhebi ve İmam Cafer Sadık Buyrukları. Haz. Ahmet Sabri Hemedani. 3.Basım. Ankara: Kadıoglu Matbaası, 1986.

6. Tam ve Hakiki İmam Cafer Buyrugu, İstanbul 1989.

7. Seyh Safi Buyrugu. Haz. Mustafa Erbay. Ankara: Ayyıldız Yayınları, 1994.

8. Erdebilli Seyh Safî ve Buyrugu. Haz. Mehmet Yaman. 1.Baskı. İstanbul: Ufuk Matbaası, 1994.

9. Buyruk -Ehl-i Beyt Erkânı-. Haz. Nazmi Sakallıoglu. Ankara: Kale Ofset, 1996.

10. Seyh Safi Buyrugu ve Rumeli Babagan (Bektasi) Erkânları. Haz. Hakkı Saygı. İstanbul: Saygı Yayınları, 1996.

11. İmam Cafer-i Sadık Buyrugu. Haz. Adil Ali Atalay. İstanbul: Can Yayınları, 1998.

12. Buyruk -Alevi İnanç-İbâdet ve Ahlâk İlkeleri-. Haz. Mehmet Yaman. 1.Baskı. İstanbul: Mannheim Alevi Kültür Merkezi Dedeler Kurulu Yayınları, 2000.

13. İmam Cafer Buyrugu. Yayın Sorumlusu: Cemal Sener.İ_stanbul: Sahkulu Sultan Külliyesi Mehmet      Ali Hilmi Dedebaba Arastırma Egitim ve Kültür Vakfı Yayınları, 2001.

14. Bisati -Seyh Safi Buyrugu-. Haz. Ahmet Tasgın. Ankara: Rheda-Wiedenbrück Çevresi Alevi Kültür Dernegi Yayınları, 2003.

15. Yorumlu _mam Cafer Buyrugu. Haz. Esat Korkmaz. _stanbul: Anahtar Kitaplar, 2007.

 

Doğan KAPLAN

 

Gazali’ye göre Allah, faili muhtardır. Alemi yaratması O’na vacip değildir. Filozoflar Alemin birinci aklın kendi kendini düşünmesi neticesinde zorunlu olarak Allah’u Teala’dan sudur ettiğini kabul eder. Mutezile ise Allah’ın kulları için iyi olanı yaratması mecburiyetini savunurken Gazali, Allah’ın hür iradeye sahip olduğunu, istediğini yapmaya muktedir olduğunu savunduğu görülmektedir.

 

Yusuf ÇAKIR

 

Bu çalısmada Hazreti Peygamber’e yapılan büyü incelenmistir. Öncelikle büyü kavramı açıklanmıs, daha sonra büyüyle alakalı terimler irdelenmistir. Tarih boyunca insanların bilimsel bir bilgi gibi kullandıkları büyünün tarihi seyri dile getirilmistir. Semavi dinlerde özellikle Yahudilikte büyünün islevi irdelenmistir. Büyücü bir grup olarak adlandırılan Yahudi Kabalaistler anlatılmıstır. Kendisi de bir büyücü ve Yahudi olan Lebid b. Asam’ın Hazreti Peygambere yaptıgı büyü degisik kaynaklar vasıtasıyla ele alınmıstır. Ayrıca Hazreti Peygambere yapılan büyünün nevi’ üzerinde de durulmustur.

 

Kenan KARAGÖZ

 

 

Propaganda, 20. yüzyılın büyük olaylarını, komünist devrimini, fasizmi, kapitalizmin yayılmasını, topyekûn gerçeklesen savasları açıklamakta temel subjedir. Propaganda, bireylere her türlü konuyu anlatmada, onların kanaatlerini etkilemede ve yönlendirmede çagın her türlü teknigi kullanılarak yapılır. _nançlar, tavırlar ve davranıslar, propaganda açısından etkilenmesi istenen kavramlardır. Propagandada en büyük etki, bireylerden olusan gruplar aracılıgıyla kitlelere ulasarak, yeni fikir ve haberleri bu kitle içinde yaymakla elde edilir. Propaganda, ümitlerini ve hayallerini kaybetmis kisileri daha çok etkiler. Propagandada, algıları sekillendirme, kavrayısları yönlendirme ve propagandacının arzuladıgı amaca ulasmasına yardım edecek bir cevabın alınmasını saglayacak davranısları tavsiye etme söz konusudur.

 

Alevi kültürünün ve bu kültürün bireydeki yansıması olarak Alevi kisiliğinin olusumu, kendini tanımlaması, ötekini algılaması ve ötekiyle kurulan iliski bağlamında sosyal-psikolojiden ve kimlik teorilerinin kavramlarından yararlanılmıstır. Ayrıca, küresellesme teorileri de elestirel olarak kullanılmıstır. Sosyolojinin kuram ve yöntemleriyle, alan arastırmasına gidilmis ve Alevilik olgusu hem ampirik hem de teorik olarak incelenmistir. Elazığ Alevileri üzerine alan arastırması olarak yapılan bu çalısma, Alevi-grubunun bakıs açısıyla ‘öteki’ yani Sünni-grubu algılamaları tanımlanıp; ‘kimlik’, ‘ötekilik’ ve ‘diyalog’ kavramlarından hareketle, Alevilerin varolan paradigmayı sorgulamaları, kurum ve örgütlere tepkileri ve ötekiyle uzlası biçimleri incelenmistir.

 

Arif KALA

 

13    -ŞEYH BEDREDDİN’İN FIKIHÇILIĞI – 600 Sayfa

 

Hoca-talebe iliskisi içinde süregelen bu ilim zincirinin halkalarından birini olusturan Seyh Bedreddin de, söz konusu emektarların arasında yer almaktadır. Bununla birlikte, “isyan” iddiaları etrafında olusturulan puslu hava, onun gerçek bir âlim olmasından çok, daha baska sekillerde tanınmasına sebep olmustur. Seyh Bedreddin, tarihî belirsizliklerin gölgesinde kaldığı gibi, onun fıkıh eserleri de aynı kaderi paylasmıstır. Seyh Bedreddin hakkında bu zamana kadar konusanların ortak temennisi olarak çesitli ortamlarda dile getirilmekle birlikte, onun fıkıh eserleri üzerinde bu düzeyde yapılan bir çalısmanın varlığı henüz bilinmemektedir. Halbuki ilim zincirinin unutulan ve bu sebeple kayıp muamelesi gören halkasını temsil eden Seyh Bedreddin’i gerçek yerine koyabilmek için, bu tür çalısmalara çok ihtiyaç vardır.

 

 

Bu çerçevede internet, teröristler arasında sınırları kaldıran ve uluslararası değişimi kolaylaştıran geniş bir iletişim imkanı sağlamıştır. Bugün için 80.000 site sanal bomba, bakteriyolojik ve radyoaktif silah yapımı ve kullanımı konusunda eğitim imkanı sunmaktadır. Bu sitelerin giderek çoğaldığı ülkelerde ise ne yazık ki düzenlemeler bu siteleri kontrol etmeye imkan vermemektedir. Bilişim suçlarına karşı, diğer ülkelerin tecrübelerinden de istifade etmek suretiyle gerekli tedbirlerin alınması büyük önem taşımaktadır.

 

İsmail TULUM

 

 

Felsefenin en temel ve en önemli konularından birisi, şüphesiz, “değer felsefesi”(axiologie)dir. Felsefenin bütün konuları önemli olmasına rağmen, bu alanın insan hayatı için hususi bir önemi vardır. Çünkü insan, hayatına bu değerlere göre yön vermekte, çevresindeki varlıkları ve hatta kendisini bile, bu değerlere göre yargılamaktadır. Bundan dolayı, iyi, kötü, güzel, çirkin, soylu, bayağı vb. değer kavramlarının kaynağı her zaman için filozofların zihnini meşgul etmiştir. Her filozof, değerlerin kaynağı, onların nelikleri, değerlerin insanla ilişkisi vb. konularında kendisine göre, bir şeyler sunmuştur. Ve böylece ortaya, “değerlerin mutlaklığı, göreliliği, sübjektifliği, evrenselliği, değerlerin aprioriliği vb.” tartışmaları ortaya çıkmış ve filozoflar bu anlayışlardan benimsediklerine göre, değerlendirilmiştir.

 

Ahmet YILDIZ

Globallesen dünyamızda barıs, huzur, saglık ve istikrar için bilime ve bilimin öncülügüne önem vermek gerekir. Bu amaca en büyük hizmeti yapan; yeni ama kapsamlı Antropoloji Bilimi ise ötekini tanımak, basarıyı kolaylastırmak, insanı tanımak ve kafalardaki kültür kavramını netlestirmek adına çagımızın en önemli bilimi haline gelmistir. Artık milli egitiminde, sosyal olguların incelenmesinde, ordusunda, ekonomisinde ve siyasetinde antropologları çalıstıran ülke ve milletlerin dısa açılımları daha kolay, adaptasyonları ise hızlı olacaktır.

 

Taner KAPLAN

 

 

Evreni bir bütün olarak kavramaya ve rasyonel bir açıklamasını yapmaya çalışan filozoflar, varlığı ya da dış dünyayı açıklama çabasında her zaman çokluğu birliğe indirgeme eğiliminde olmuşlardır. Bu eğilim sunucunda oluşturdukları metafizik sistemleri içerisine bütün diğer alanlarda ortaya koydukları düşüncelerini yerleştirmişlerdir. Bu bağlamda Tanrı, evren ve insan arasında bir ilişki kurmuşlar ve bu ilişkinin de rasyonel bir açıklamasını yapmışlardır. Sözkonusu çalışmamız 18. yüzyılda Batı Düşünce Tarihinde yetişen önemli filozoflardan bir olan Baruch Spinoza’nın varlık ve bilgi ile ilgili görüşlerini eleştirel bir bakışla ortaya koymayı amaçlamaktadır.

 

Mustafa CİHAN

 

Bu çalısmada, Mogol istilası sonucunda Türkistan’ın yasanmayacak bir duruma gelmesi üzerine Anadolu’ya gelen, bu ülkede kendi iktisadi faaliyetlerine uygun yerler bulamadıkları için ormanlık ve daglık yerlerde yurt tutmak zorunda kalan, agaç isçiligi ile ugrastıkları için Agaç-eri adı verilen, Tahtacı olarak bilinen bir Türkmen boyunun Mugla bölgesinde bulunanları incelenmistir. Bu çalısma, bir saha arastırmasıdır. Degerlendirmeye baslamadan önce, Tahtacıların tarihlerini inceleyen, Tahtacı ve Agaçeri kavramları üzerinde duran önemli çalısmalar ve Mugla yöresindeki Alevi Türkmenlerin bulundukları cografya, idari yapı, ekonomik durum, egitim-ögretim ele alındıgı gibi Alevi inancına mensup olan Tahtacıların inançlarına dair temel kavramlar da sözlü ve yazılı kaynaklardan hareketle açıklanmıstır. Çalısmanın esas bölümünü olusturan, sahada derlemeler yoluyla elde edilmis, Alevi Türkmenlere dair halk edebiyatı ve halk bilimi malzemeleri de çesitli sekillerde incelenmistir.

ISBN: 975-409-244-3

 

İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından başlayan ve 45 yıl boyunca uluslararası ilişkileri önemli ölçüde etkileyen soğuk savaş döneminin, 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla sona ermesi, tüm batı dünyasında güvenlik kaygıları bakımından bir rahatlamaya yol açmıştır. Ancak, 1990’lı yıllar boyunca başta Orta Doğu, Balkanlar ve Kafkasya olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerinde meydana gelen krizler, soğuk savaşın ardından yaşanan rahatlamanın aceleci ve geçici olduğunu göstermiş; ortaya çıkan yeni tehditler ve kriz türleri güvenlik algılamalarının ve yapılanmalarının da yenilenmesini gerektirmiştir. Öte yandan, yıllarca tehdide alışmış ve ona yaslanmış dünya düzeninin, tehditsiz kalmanın şaşkınlığını kolay atlatamadığı ve yeni tehditler bulma yarışına girdiği de bir başka vakıadır.

 

Bu çalışmada Delphi 6 kullanılarak, kaynak kısıtlı proje çizelgelemeye yönelik olarak genetik algoritma hazırlanmıştır. Kaynak kısıtlı proje çizelgeleme problemleri, karmaşık yapısı gereği çözümü zor ( NP-hard ) problemler arasında yer almaktadır. Çözümü zor olan bu tür problemlerde, kesin çözüm veren bir algoritmanın hazırlanması oldukça zordur.

 

Semih PAKSOY

 

21- SOSYOLOJİK AÇIDAN KÜRESELLESME VE ULUS-DEVLET

İçinde bulundugumuz çaga damgasını vuran, hemen her alanda etkinligini gösteren küresellesme olgusu ve bunun karsısında ulus-devletin durumu, günümüzde sürekli tartısılan ve gündemden düsmeyen bir konu olma özelligini sürdürmektedir. O nedenledir ki bu çalısmada, küresellesme ve ulus-devlet kavramları, çagdas sosyoloji teorisyenlerinin, özellikle Giddens, Bauman ve Habermas’ın düsünce ve görüsleri baglamında ele alınmıs ve “Sosyolojik Açıdan Küresellesme ve Ulus- Devlet (Giddens, Bauman ve Habermas Örnegi)” arastırmanın konusunu olusturmustur.

23-ÇEŞİTLİ BAĞLAMLARIYLA KÜRESELLESME SÖZCÜĞÜNÜN

ANLAMLARI: KÜRESELLESME OLGUSUNA FELSEFÎ BAKIŞ 358 Sayfa

Bu çalısmada, küresellesme sözcügünün ekonomik, siyasal ve kültürel baglamlarda buldugu anlamlara, kavramın yasadıgı çokanlamlılık ve çok boyutluluk sorununa deginilmistir. _çeriginin bulanık olmasına karsın hemen herkesçe anlamı açıkmısçasına ve gelisigüzel kullanımına tanık oldugumuz küresellesme sözcügünün , bu nedenle küresel çaplı tüm girisimlerde sorunları kroniklestirdigi ve bu girisimlerin özellikle “insan” ile olan bagını yitirdigi saptanmıstır.

 

Necmi BAŞKAN

 

 

Enerji talebinin büyüklügü, nüfusu ve dev ekonomisiyle dünyanın yeni süper güç adayı ve bu yönleriyle ABD’ye alternatif olan Çin ve yürüttügü ittifaklar siyaseti çerçevesindeki ülkeler nezdinde bu yaklasım kabul görmemektedir. Bu nedenler; ABD’nin karsısında Çin’in hem bir model hem de iyi bir Pazar olması baglamında takip eden ülkelerin uluslar arası iliskilerde alacagı yönelimler bakımından yeniden bir çok kutupluluga gidisin temellerini hazırlamaktadır.

Bu çalışma küreselleşme, din ve terör fenomenleri arasındaki ilişkisini irdeleyen ve özelliklede Soğuk Savaş sonrası dönemi anlamaya çalışan Din Sosyolojik bir çalışmadır. Küreselleşme ve terörün tanımları da tıpkı din tanımları gibi oldukça karmaşık olduğundan rahatlıkla üzerine farklı anlamlar yüklenilmektedir. Bu durum ise olguların açıklanmasını veya yansız değerlendirilmesini oldukça zorlaştırmaktadır. Bu zorluğun temelinde esasen terör, küreselleşme ve din kavramlarının nasıl anlaşılıp tanımlandığı sorunu yatmaktadır.

 

Hüseyin SALUR

 

26- KÜRESELLEŞME KARŞITI HAREKETLER VE SAVAŞ KARŞITI SİVİL İTAATSİZLİK –

Küreselleşme kavramı, çok uluslu şirketlerin pazarlarını genişletmesiyle birlikte mevcut Marksist terminolojiye bir alternatif olarak kullanılmış ancak bu eksende yürütülen tartışmalar genel olarak iktidar ilişkileri ve bunların sömürücü sonuçlarını dikkate almaksızın sürdürülmüş, küreselleşme önüne geçilemez bir süreç olarak ortaya konulmuştur. Bunun sonucunda dünyanın farklı bölgelerinden çeşitli özgürleştirme pratiklerinin politik gündemdeki yeri sekteye uğramıştır.

 

Eylem ASLAN

 

Gülgün Sibel KILIÇASLAN

 

28- KÜRESELLESME KARSITI HAREKETLER -666 Sayfa

 

Bu calısmada, kuresellesme karsıtı hareketler icerisinde yer alan bireylerin, kuresellesmenin farklı boyutlarına ve hareketin dunya capındaki gelisimlerine iliksin olarak gelistirdikleri algı ve yaklasımlarının ortaya konması amaclanmıstır. Bu amac kapsamında, Turkiye’de kurulu bulunan kuresellesme karsıtı olusumlara uye olan kuresellesme karsıtlarının kuresellesmeye dair yaklasımları, bu uyelerle yapılan görusmelerle belirlenmeye calısılmıstır.

Lübnan, Ortadogu’da farklı mezhebik toplulukların bir arada yasamlarını sürdürdügü ülkelerden biridir. Bu ülkenin diger bölge ülkelerinden farkı toplulukların devlet yönetimini kendi mezhebik kimlikleri dogrultusunda paylasmıs olmalarıdır.

İnsanın varlık sebebi yaşadığı dünyayı değiştirip dönüştürmektir. Bunu yaparken çeşitli öğeler kullanır. Başka bir ifadeyle insanlık tarihi var oluşundan bu yana içinde bulunduğu sosyal, ekonomik, kültürel, siyasi durumunu değiştirmek için sürekli mücadele etmiştir. İlk çağlarda avcılık ve toplayıcılık yaparak geçinirken, ne doğanın ne de doğada yaşayan varlıkların özelliklerinden haberdardı.

 

Aytekin YAŞAR

 

Kitabın Konusu Tokat Haydarhane Vakfı  oluşturmaktadır. XIII. yüzyılda Moğol istilası öncesinde Anadolu’ya, yoğun şekilde tasavvuf ve tarikat ehli dervişlerin geldiği bilinmektedir. Bunların içerisinde oldukça fazla sayıda Haydariye tarikatı mensubu dervişler de bulunmaktadır. Bu tarikat mensupları, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde zâviyeler kurmuşlardır. Bu zâviyelerden biri de Tokat’ta bulunmaktadır.

 

Bektasilik hareketi, XIV. yüzyıldan itibaren Anadolu’da sekillenmeye baslamıs, XVI. yüzyılda sistemleserek günümüze kadar etkisini sürdürmüstür. Bu etkinin bir sonucu olarak Bektasilik ögretilerini isleyen birçok sair ve yazar ortaya çıkmıstır. XVI. yüzyılda yasayan Vîrânî Dede de dönemin Bektasî sairlerinden biridir.

Kişinin; dini, siyasi, ahlaki ve benzeri nedenlerle askerlik hizmetini - silah tutmayı veya ordu içinde hizmet vermeyi, hizmet vermeye devam etmeyi - reddetmesi şeklinde tanımlanabilecek zorunlu askerlik hizmetine karşı vicdani ret kavramı, modernleşmenin ürünü olan Batı kaynaklı kavramlardandır. Modern devlet kendini koruyabilmek, güvenliğini sağlayabilmek amacıyla zorunlu askerlik sistemini tesis etmek gerekliliğini duymuştur. Ancak, bünyesinde itaati taşıyan iktidar ilişkisi beraberinde itaatsizliği getirdiği içindir ki, zorunlu askerlik hizmetinin tesisi vicdani ret kavramını da ortaya çıkarmıştır. İtaatsizliğin; sivil itaatsizlik, direnme hakkı, pasifizm gibi farklı biçimleri sözkonusudur ve vicdani ret de bu kavramlarla az ya da çok bağlantısı kurulabilecek bir kavramdır.

 

Dilan MIZRAK